Tái định cư là một vấn đề quan trọng trong quá trình triển khai dự án có quy mô lớn như cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu. Với sự phát triển của dự án cao tốc này, hàng nghìn hộ dân sẽ bị ảnh hưởng và cần phải có giải pháp tái định cư hợp lý để người dân cós thể có một cuộc sống ổn định. Đặc biệt, với những hộ dân không đủ điều kiện tái định cư, nhà ở xã hội đang là một giải pháp hữu ích.
Dự án cao tốc trọng điểm Biên Hòa – Vũng Tàu
Dự án cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu, khởi công xây dựng từ tháng 6/2023, là một dự án quan trọng với tổng chiều dài toàn tuyến là 53,7 km. Tuyến đường này đi qua địa bàn hai tỉnh Đồng Nai và Bà Rịa – Vũng Tàu. Đoạn đi qua tỉnh Đồng Nai có chiều dài hơn 34 km, trong khi đoạn qua Bà Rịa – Vũng Tàu là 19,7 km. Dự án này nhằm mục tiêu cải thiện hạ tầng giao thông, giảm tải cho quốc lộ 51 và thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội trong khu vực.
Tuy nhiên, việc triển khai dự án cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu cũng gặp phải không ít thách thức, đặc biệt là vấn đề giải phóng mặt bằng và tái định cư cho người dân. Tỉnh Đồng Nai cần bố trí tái định cư cho 1.557 hộ dân, trong đó TP.Biên Hòa là 904 hộ và huyện Long Thành là 653 hộ. Để giải quyết vấn đề này, tỉnh Đồng Nai đã lên kế hoạch xây dựng 4 khu tái định cư.
Các khu tái định cư tại Đồng Nai đang xây dựng
Để đảm bảo chỗ ở cho người dân bị ảnh hưởng bởi dự án cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu, tỉnh Đồng Nai đã triển khai xây dựng bốn khu tái định cư. Mỗi khu vực này đều được quy hoạch và xây dựng theo tiêu chuẩn cao, đảm bảo cung cấp đủ tiện ích và hạ tầng cơ bản cho người dân.
Khu tái định cư Long Đức
Dự án này đã được khởi công vào tháng 2/2023 và có diện tích gần 30 ha. Với mục tiêu đáp ứng nhu cầu chỗ ở cho khoảng 3.400 người, tương đương 843 hộ dân.
Khu tái định cư Long Phước
Dự án này được khởi công từ tháng 12/2023, với tổng diện tích 34 ha và tổng vốn đầu tư hơn 360 tỷ đồng. Dự kiến, khu vực này sẽ cung cấp chỗ ở cho khoảng 4.000 đến 4.500 người.
Khu tái định cư Phước Tân và Tam Phước
Hai khu tái định cư Phước Tân và Tam Phước sẽ lần lượt được khởi công vào tháng 11 và tháng 12 năm 2024. Khi hoàn thành, hai khu này sẽ cung cấp hơn 3.300 suất tái định cư cho người dân bị ảnh hưởng bởi dự án cao tốc.
Các khu tái định cư này đều được quy hoạch kỹ lưỡng, đảm bảo đáp ứng các tiêu chuẩn về an toàn và chất lượng sống. Việc xây dựng các khu tái định cư thể hiện nỗ lực của tỉnh Đồng Nai trong việc đảm bảo cuộc sống ổn định cho người dân bị ảnh hưởng bởi dự án giao thông quan trọng – cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu.
Vấn đề không đủ điều kiện tái định cư
Trong quá trình thực hiện dự án cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu, một số lượng lớn hộ dân đã phải đối mặt với tình trạng không đủ điều kiện để được tái định cư. Điều này bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau, chủ yếu liên quan đến nguồn gốc và tình trạng pháp lý của đất đai bị thu hồi.
Tình trạng thu hồi đất tại phường Phước Tân
Dự án cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu giai đoạn 1 đi qua phường Phước Tân, thành phố Biên Hòa, đã ảnh hưởng đến hàng ngàn hộ dân. Theo báo cáo của các ngành chức năng, để thực hiện dự án này, đất của hơn 1.000 hộ dân phải bị thu hồi. Trong số đó, chỉ có một số trường hợp đủ điều kiện, còn lại chỉ đủ điều kiện nhận bồi thường và hỗ trợ theo quy định hiện hành.
Chủ tịch UBND phường Phước Tân, ông Lê Kim Hường, cho biết dự án đi qua phường với chiều dài khoảng 3,5 km, thu hồi diện tích gần 38 ha với 742 thửa đất. Đất do hộ gia đình và cá nhân sử dụng chiếm hơn 30 ha với 686 thửa, nhưng chỉ có khoảng 7% trong số này là đất ở đủ điều kiện để được tái định cư.
Các trường hợp không đủ điều kiện
Theo quá trình kiểm đếm và rà soát thực tế, phường Phước Tân đã xác nhận được khoảng 500 thửa đất, còn hơn 200 thửa đất và căn nhà chưa hoàn thành xác nhận nguồn gốc. Đặc biệt, có nhiều trường hợp xây dựng nhà trên đất nông nghiệp không đúng quy định, dẫn đến không đủ điều kiện để được tái định cư.
Trong số các hồ sơ không đủ điều kiện, có 317 hồ sơ nhà xây dựng trên đất nông nghiệp do người khác đứng tên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, 154 hồ sơ là người có đất bị thu hồi đứng tên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, và 62 hồ sơ đối với người mua giấy viết tay với tài sản là cây trồng trên đất nông nghiệp, vật kiến trúc. Ngoài ra, còn có các trường hợp nhà thuộc diện giải tỏa trắng nhưng xây trên đất nông nghiệp do người khác đứng tên hoặc không có giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất.
Vấn đề chậm trễ xây dựng các khu tái định cư
Hiện tại, hai dự án tái định cư tại phường Tam Phước và Phước Tân, được bố trí phục vụ cho dự án cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu, đang gặp phải tình trạng chậm trễ. Dự kiến sớm nhất đến tháng 11 và tháng 12 năm 2024 mới có thể khởi công xây dựng hạ tầng, và phải đến tháng 5 và tháng 6 năm 2025 mới có thể bàn giao cho người dân xây nhà. Điều này khiến nhiều hộ dân phải chờ đợi và gặp khó khăn trong việc ổn định cuộc sống.
Giải pháp cho các hộ dân không đủ điều kiện
Trước tình hình này, tỉnh Đồng Nai đã đưa ra phương án ưu tiên cho các hộ dân không đủ điều kiện được mua nhà ở xã hội tại các dự án trên địa bàn. Điều này nhằm đảm bảo người dân vẫn có nơi ở ổn định, hỗ trợ họ vượt qua khó khăn trong quá trình giải phóng mặt bằng và thực hiện dự án cao tốc.
Các dự án nhà ở xã hội đang được thực hiện
Hiện tại, có hai dự án nhà ở xã hội đang được triển khai trên địa bàn phường Phước Tân.
Dự án Khu nhà ở xã hội ChC1 và ChC2: Tọa lạc tại khu tái định cư quốc lộ 1 đoạn tránh thành phố Biên Hòa, dự án này có diện tích 1,6 hécta và dự kiến sẽ cung cấp 478 căn nhà ở xã hội. Dự án đã được UBND tỉnh phê duyệt chủ trương đầu tư và yêu cầu sơ bộ về năng lực, kinh nghiệm của nhà đầu tư.
Dự án từ quỹ đất 20% của Khu dân cư và tái định cư tại phường Phước Tân: Dự án này gần UBND phường Phước Tân, do Công ty CP Phát triển hạ tầng An Hưng Phát đầu tư, có diện tích khoảng 4 hécta và quy mô hơn 1.100 căn hộ. Ông Nguyễn Minh Hải, Tổng giám đốc Công ty CP Phát triển hạ tầng An Hưng Phát, cho biết khu đất này đã cơ bản hoàn thành giải phóng mặt bằng đồng thời đủ điều kiện khởi công.
Tiến độ thực hiện và các biện pháp đẩy nhanh của chính quyền
Dự án của Công ty CP Phát triển hạ tầng An Hưng Phát dự kiến khởi công trong năm nay, với thời gian xây dựng khoảng 14 tháng cho mỗi block (gồm 3 block). Điều này hoàn toàn đủ khả năng đáp ứng chỗ ở cho hơn 700 hộ dân.
Phó chủ tịch UBND tỉnh Võ Văn Phi đã khảo sát thực tế các dự án nhà ở xã hội vào cuối tháng 4-2024 và nhấn mạnh rằng việc hoàn tất thủ tục để triển khai xây dựng các khu tái định cư và nhà ở xã hội là rất cấp thiết. Các sở, ngành, địa phương và chủ đầu tư cần tập trung nguồn lực cho việc này. Các sở ngành cần đẩy nhanh tiến độ giải quyết các thủ tục về điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án của Công ty CP An Hưng Phát và xét chọn nhà đầu tư thực hiện dự án nhà ở xã hội ChC1 và ChC2 để khởi công xây dựng. Chính quyền các cấp và các đoàn thể cần tăng cường tuyên truyền chính sách bồi thường, hỗ trợ để người dân sớm bàn giao mặt bằng cho dự án.
Với các biện pháp đồng bộ và quyết liệt, tỉnh Đồng Nai hy vọng sẽ nhanh chóng giải quyết được vấn đề tái định cư cho người dân, giúp họ ổn định cuộc sống và thúc đẩy tiến độ dự án cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu.
Lời kết
Việc xây dựng các khu tái định cư và bố trí nhà ở xã hội cho người dân không đủ điều kiện tái định cư là những giải pháp thiết thực và cần thiết để đảm bảo cuộc sống ổn định cho người dân bị ảnh hưởng. Hy vọng rằng với sự quan tâm và chỉ đạo từ các cấp chính quyền, vấn đề tái định cư sẽ được giải quyết thỏa đáng, giúp người dân yên tâm ổn định cuộc sống và góp phần vào sự phát triển bền vững của địa phương.
